چگونه تیپ شخصیتی خود را بشناسیم

شخصیت شناسی و تیپ شناسی شخصیت 

شخصیت هر فرد مانند اثر انگشت او منحصر‌به‌فرد و غیرقابل تکراری است و هویت او را شکل می‌دهد. شخصیت ترکیبی از صفات، رفتارها، دیدگاه‌ها و الگوهای فکری است که در یک فرد وجود دارد و باعث تمایز او از دیگران می‌شود. این ویژگی‌ها از عوامل ژنتیکی، محیطی و تجربیات شخصی نشأت می‌گیرند و در طول زمان تکامل می‌یابند. شناخت شخصیت به شما کمک می‌کند نقاط قوت و ضعف خود را بهتر بشناسید و در نتیجه، در زندگی شخصی، حرفه‌ای و شغلی خود تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرید. شناخت بهتر شخصیت نه‌تنها به بهبود تعاملات اجتماعی کمک می‌کند، بلکه در انتخاب مسیر شغلی و رسیدن به اهداف فردی نیز نقش کلیدی دارد. در این مقاله به بررسی روش‌های مختلف برای شناخت شخصیت و ویژگی‌های منحصربه‌فرد هر یک از آن‌ها می‌پردازیم.

تیپ شناسی شخصیت چیست و چگونه به ما کمک می‌کند؟

تیپ‌شناسی شخصیت، روشی است که افراد بر اساس ویژگی‌ها و الگوهای رفتاری مشترکشان دسته بندی و گروه بندی می‌شوند. هدف شناختن شخصیت‌های متفاوت، شناخت بهتر تفاوت‌ها و ویژگی‌های فردی است. همه این موارد به شما کمک می‌کند در ایجاد ارتباطات موثر خود با دیگران بهتر عمل کنید.  تیپ شناسی شخصیت با بررسی ابعاد مختلف شخصیت، به ما کمک می‌کند تا تفاوت‌های فردی را بهتر درک کنیم و به شناخت عمیق‌تری از خود و دیگران برسیم با شناخت بهتر از خصوصیات اخلاقی دیگران می‌توانیم در شرایط و موقعیت های متفاوت بهترین عکس‌العمل را برای برقرای ارتباط بهتر نشان دهیم  و انتقال حسی مطلوب تر به دیگران داشته باشیم. این روش بسیار جالب است و مانند  جدول تناوبی عمل می‌کند. شناخت تیپ شخصیتی به شما کمک می‌کند بر اساس ویژگی های فردی و اخلاقی خود شغل و اهداف مناسب تری در زندگی برای خود برگزینید. امروزه تیپ شخصیتی به معیار بسیار مهمی در انتخاب افراد برای جایگاه های شغلی مختلف تبدیل شده، مدیران و صاحبان کسب و کار برای ارزیابی توانایی‌های کارکنان و تعیین نقش‌های مناسب در سازمان، به تیپ‌شناسی شخصیت توجه ویژه‌ای دارند.

کاربرد تیپ‌شناسی شخصیت در توسعه فردی و حرفه‌ای

• انتخاب مسیر شغلی: شناخت تیپ شخصیتی به افراد کمک می‌کند تا شغلی متناسب با ویژگی‌های خود انتخاب کنند.
• بهبود روابط اجتماعی: شناخت تیپ‌های شخصیتی دیگران به بهبود ارتباطات و کاهش تعارضات کمک می‌کند.
• افزایش خودآگاهی: آگاهی از نقاط قوت و ضعف باعث می‌شود افراد برای رشد شخصی خود گام‌های مؤثرتری بردارند.
• توسعه مهارت‌های ارتباطی: درک تیپ شخصیتی دیگران، منجر به تعاملات مؤثرتر در محیط کار و زندگی شخصی می‌شود.

مهم‌ترین تیپ‌شناسی‌های شخصیت

برای شناخت تایپ شخصیتی روش‌های متفاوتی وجود دارد . هر کدام از این روش‌ها بر اساس معیارهای خاصی افراد را طبقه‌بندی می‌کنند. در ادامه این مقاله به معرفی انواع روش‌های شناخت تیپ شخصیتی می‌پردازیم.
 از جمله معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تیپ‌شناسی یونگ: در تیپ شناسی یونگ هیچ فردی به صورت تمام و کمال به یک تیپ تعلق ندارد. نمی‌توانید شخصیت انسان‌ها را در داخل یک تیپ جابدهیم. در این مقاله قصد داریم به صورت کامل با مدل شخصیت شناسی و تیپ سنجی یونگ آشنا شویم و نگاهی دقیق به تیپ های شخصیتی متفاوت بیاندازیم. بر اساس نظریه یونگ افراد مخلوطی ازنظریه‌ها و عملکردهای متفاوت هستند، این نظریه دسته بندی های قاطع را نقض می‌کند.  تیپ‌شناسی یونگ بر اساس چهار بعد اصلی (برون‌گرایی/درون‌گرایی، حسی/شهودی، تفکری/احساسی، قضاوت‌گرا/ادراک‌گرا) افراد را به شانزده تیپ مختلف تقسیم می‌کند.

 

• مایرز-بریگز:این مدل بر اساس نظریه یونگ توسعه یافته است و از ۱۶ تیپ شخصیتی برای توصیف تفاوت‌های فردی استفاده می‌کند. مدل مایرز-بریگز (MBTI)، که توسط مادر و دختر، کاترین کوکس بریگز و ایزابل بریگز مایرز ایجاد شده است،  گاهی هم با عنوان تست شخصیت شناسی MBTI از آن نام برده می‌شود از جمله آزمون‌های شخصیت شناسی مطرح در سطح جهان است که هنوز هم به صورت گسترده مورد توجه قرار می‌گیرد.

 

ویژگی‌های اخلاقی و رفتاری تیپ‌های شخصیتی MBTI:

در ادامه، ویژگی‌های کلی هر یک از تیپ‌های شخصیتی MBTI را آورده‌ایم تا بتوانید به طور دقیق‌تر به بررسی خود و دیگران بپردازید:
تیپ‌های برون‌گرا (E)
ESTJ (مدیر): سازمان‌دهنده، عملی، مسئولیت‌پذیر، قانون‌مدار، مستقیم، رهبر، ساختارگرا
ESFJ (کنسول): گرم، مهمان‌نواز، اجتماعی، همدل، وفادار، خدمتگزار
ESTP (کارآفرین): عمل‌گرا، ماجراجو، اجتماعی، هیجان‌طلب، انعطاف‌پذیر، عمل‌گرا
ESFP (بازیگر): سرگرم‌کننده، اجتماعی، اهل لذت، گرم، صمیمی، پر انرژی
ENTJ (فرمانده): رهبر، جاه‌طلب، استراتژیست، با اعتماد به نفس، کارآمد، دوراندیش
ENTP (مناظره‌گر): نوآور، خلاق، کنجکاو، بحث‌جو، انعطاف‌پذیر، مستقل
ENFJ (پروتاگونیست): الهام‌بخش، همدل، اجتماعی، دیپلمات، کار گروهی، رهبر
ENFP (فعال): هیجان‌انگیز، ایده‌پرداز، اجتماعی، خلاق، انعطاف‌پذیر، مشتاق یادگیری
تیپ‌های درون‌گرا (I)
ISTJ (بازرس): مسئولیت‌پذیر، دقیق، قابل اعتماد، منطقی، عملی، سنتی
ISFJ (مدافع): وفادار، حمایتگر، آرام، همدل، مسئولیت‌پذیر، متکی به خود
ISTP (ماجراجو): مستقل، عملی، آرام، منطقی، تحلیلگر، عمل‌گرا
ISFP (هنرمند): هنرمند، آرام، مهربان، وفادار، انعطاف‌پذیر، صلح‌طلب
INTJ (استراتژیست): استراتژیست، مستقل، تحلیلگر، منطقی، دوراندیش، خلاق
INTP (متفکر): منطقی، کنجکاو، تحلیلگر، مستقل، خلاق، ایده پرداز
INFJ (مدافع): همدل، شهودی، ایده‌آلیست، درون‌نگر، پیچیده، الهام‌بخش
INFP (هنرمند): ایده‌آلیست، خلاق، همدل، درون‌نگر، حساس، مشتاق یادگیری

 

• انیاگرام: این سیستم بر اساس نه تیپ اصلی شخصیت است که هر کدام نمایانگر یک جنبه اساسی از تجربه انسانی هستند. انیاگرام مدلی از روانشناسی و نظریه شخصیت انسان است که بر این باور استوار است که هر فرد دارای ساختار شخصیتی منحصر به فرد و ذاتی است که نگرش او نسبت به جهان و خودش را شکل می‌دهد.
  در تیپ شناسی شخصیت آنیا گرام 9 تیپ وجود دارد.
  اصلاح‌طلب یا کامل‌گرا (The Reformer): این افراد به دنبال کمال و بهبود هستند و به قوانین و اصول پایبندند.
  یاری‌رسان یا کمک‌کننده (The Helper): این افراد به دیگران اهمیت می‌دهند و دوست دارند به آن‌ها کمک کنند.
  موفق (The Achiever): این افراد جاه‌طلب و موفق هستند و به دستاوردهای خود افتخار می‌کنند.
  فردگرا یا هنرمند (The Individualist): این افراد خلاق، حساس و به دنبال اصالت هستند.
  محقق یا اندیشمند (The Investigator): این افراد کنجکاو، منطقی و به دنبال دانش هستند.
  وفادار یا وفادار (The Loyalist): این افراد وفادار، قابل اعتماد و به دنبال امنیت هستند.
  خوش‌بین یا لذت‌جو (The Enthusiast): این افراد خوش‌بین، انرژی‌زا و به دنبال لذت هستند.
  قدرتمند یا رهبر (The Challenger): این افراد قوی، مستقل و به دنبال قدرت هستند.
  صلح‌طلب یا صلح‌جو (The Peacemaker): این افراد صلح‌طلب، سازگار و به دنبال هماهنگی هستند.

 

• دیسک: این مدل بر اساس چهار عامل اصلی (Dominance، Influence، Steadiness، Conscientiousness) شخصیت را توصیف می‌کند.

تست disc آنلاین یک ارزیابی شخصیتی خودآزمایی، خود نمره‌دهی است. این آزمون شامل ۲۸ سؤال است و در مورد چگونگی واکنش افراد به روش‌های قابل‌پیش‌بینی نسبت به زمان، وظایف و سایر موقعیت‌ها در خانه و محل کار است. تست DISC با ارزیابی گرایش‌ها و ترجیحات افراد، الگوهای رفتاری آن‌ها را می‌سنجد. نتایج حاصل از نمایه DISC می‌تواند برای تحلیل نحوه رفتار آن فرد در شرایط مختلف استفاده شود. تست شخصیت شناسی DISC چهار جنبه اصلی شخصیت افراد را اندازه‌گیری می‌کند:
تسلط    
تاثیرگذاری
ثبات
وظیفه‌شناسی

منابع و ابزارهای آنلاین برای شناخت تیپ شخصیتی

• تستMBTI: برای شناخت دقیق‌تر از خود و بررسی نوع شخصیت.
• آزمون انیاگرام: برای تحلیل عمیق‌تر ویژگی‌های شخصیتی و نقاط قوت و ضعف.
• تست دیسک: برای ارزیابی مهارت‌های ارتباطی و تأثیرگذاری در محیط کاری.
• دوره های مجازی خودشناسی: دوره‌های مجازی مرتبط با تیپ‌شناسی شخصیت، به شما امکان می‌دهند تا بدون محدودیت مکانی، در هر زمان به یادگیری و توسعه فردی بپردازید

کلام آخر

نظریه‌ی شخصیت‌شناسی ، یک ابزار ارزشمند برای درک بهتر خود و دیگران است. با شناخت تیپ شخصیتی خود، می‌توانیم به رشد شخصی و بهبود روابط خود کمک کنیم. امروزه، بسیاری از افراد با شرکت در دوره های مجازی خودشناسی، مهارت‌های فردی و اجتماعی خود را تقویت کرده و شناخت بهتری از شخصیت خود به دست می‌آورند. اگر به دنبال ارتقای مهارت‌های فردی خود هستید، دوره‌های خودشناسی می‌توانند به شما کمک کنند تا استعدادهای خود را کشف کرده و مسیر رشد شخصی و حرفه‌ای خود را بهتر مدیریت کنید.